NatuurCollege

Wie zijn wij

De stichting NatuurCollege is in 2001 opgericht door prinses Irene met als doel de relatie tussen mens en natuur te versterken. 
Het bestuur bestaat uit ervaren en bevlogen voorlopers met een eigen verhaal en een persoonlijke band met de vele facetten van natuur. Hun vertrekpunt ligt in de ecologie, filosofie, economie, wetenschap, ondernemerschap of onderwijs. Het uitvoerend kernteam bestaat uit zowel jonge als ervaren teamspelers die zich graag breed oriënteren en meerdere interesses en vakgebieden combineren om verdieping te kunnen geven aan de activiteiten van een groeiend NatuurCollege-netwerk.
WAT IS NATUUR

Een alomvattend begrip voor alle interacties tussen alle vormen van leven

De mens is onderdeel van de natuur en kan hiervan niet worden gescheiden. Uniek voor de mens is dat zij bedoeld en onbedoeld het evenwicht in de gemeenschap van alle levensvormen diepgaand beïnvloedt. De gevolgen daarvan zijn merkbaar door afnemende biodiversiteit, klimaatverandering, verlies van gezondheid, grondstoffen-schaarste en maatschappelijke polarisatie.

Zulke gevolgen zetten aan tot een grondige reflectie over de plaats en rol als mens op deze Aarde en belangrijker nog: tot ingrijpende veranderingen in onze omgang met de overige natuur. Het bewustzijn deel uit te maken van de natuur, zelf natuur te zijn, kan zulke veranderingen motiveren, kan ons leren met de natuur samen te werken. Dat bewustzijn leidt ook tot herbezinning op omgangsvormen, bronnen van waarheid (wetenschappelijke en inheemse kennis) en vormen van kunst.

MISSIE

Het verbinden van wetenschap, kunst en levenservaring in partnerschap met natuur

NatuurCollege nodigt mensen uit om zich bewust te worden van het leven zelf; van hun natuurlijke omgeving en de mogelijkheden die ontstaan wanneer er sprake is van een verbinding met die omgeving en met het innerlijke, authentieke zelf. Van hieruit kan een ‘duurzaamheid van binnenuit’ ontstaan.

NatuurCollege brengt onderzoekers, docenten(teams) en kunstenaars samen om actief deze vorm van relatie en verbinding te ervaren en te onderzoeken, te onderwijzen of in de praktijk te brengen. Door intense beleving van én met de natuur kan de grotere samenhang tussen mens en wereld worden gedeeld (verwonderen), worden partnerschappen gevormd (verbinden) en gewoonten en oordelen aangepast (veranderen).

VISIE

Het menselijk ervaren staat centraal

Het ontwikkelen van het bewustzijn dat je deel uitmaakt van de natuur zet je verhouding tot natuur op scherp en beïnvloedt je beeldvorming en gedrag. Het besef deel uit te maken van de natuur, zelf natuur te zijn, kan veranderingen teweegbrengen die mensen kunnen leren met de natuur samen te werken, in partnerschap. Het begeleiden hiervan vraagt om een transformatie op tenminste vier niveaus:

1 / Bereidheid tot innerlijke verandering; van observeren naar deelzijn en openstaan voor de emoties die dit proces kan oproepen.

2 / Ontwikkeling van het vermogen om onszelf ten opzichte van de minerale, de microbiële, de planten- en de dierenwereld te ervaren.

3 / Onderwijzen van ‘natuurvaardigheden’: het overbrengen van (praktische) vaardigheden hoe om te gaan met onze natuurlijke omgeving vanuit het bewustzijn dat we er deel van uitmaken.

4 / Levenslangleren: het vertalen van natuurverbondenheid naar de eigen werk- en leefsituatie.

Deze vier niveaus geven richting aan het ‘leerconcept’ van NatuurCollege. Doel van het leerconcept is de kwaliteit en de veelzijdigheid van onderzoek te verbeteren, de kwaliteit en variatie in het aanbod van onderwijs te stimuleren, en een gedeeld gevoel van verbinding als mensen met de natuur na te streven.

AANPAK

Het verkennen, verbreden en verrijken van leeromgevingen

NatuurCollege stimuleert docenten, onderzoekers en verbeelders om met elkaar nieuwe leeromgevingen te ontwikkelen in partnerschap met natuur.

NatuurCollege werkt vanuit drie pijlers:

Pijler 1
NatuurCollege-onderwijs
Het stimuleren en ontwikkelen van leeromgevingen voor beroepsonderwijs en wetenschappelijk onderwijs (MBO, HBO, WO en levenslang leren). Het ondersteunen van docenten(teams) die actief vanuit een partnerschap met natuur hun onderwijs willen opzetten en in de praktijk willen brengen.

Pijler 2
NatuurCollege-leerstoel
Het analyseren van de wijze waarop maatschappelijke instellingen en (openbaar) bestuur mens-natuurrelaties in beleid en praktijk kunnen faciliteren of belemmeren. Welke rol heeft begrip en interactie met natuur in mens- en wereldbeelden bij de grote vraagstukken van deze tijd?

Pijler 3
NatuurCollege-verbeelding
Het verkennen, verbreden en verrijken van hedendaagse natuurbeelden en ervaringen in kunst, ontwerp en (landschaps)architectuur.

Het bestuur

NatuurCollege is een netwerkorganisatie. Het onbezoldigde bestuur is verantwoordelijk voor het inkleuren van de missie.
Oprichter, voorzitter

Irene van Lippe-Biesterfeld

“Door ons bewust te zijn dat we een deel zijn van een geheel van leven, kunnen we ons daarmee verbinden evenals met het natuurlijke in onszelf en onze medemens.”

Prinses Irene richt zich op het herstel van de relatie tussen mens en natuur. In 2000 richtte zij het NatuurCollege op, een maatschappelijke organisatie die zich inzet voor behoud en waardering van de natuurlijke leefomgeving door persoonlijke betrokkenheid en bewustwording te bevorderen. Hierbij ligt de nadruk op de eenheid van het leven. In haar werk krijgen natuurlijk leiderschap en de binnenkant van duurzaamheid speciale aandacht.

In Zuid Afrika ontwikkelde zij een trainingsprogramma, Spirit of the Wild, waarin onder ander gidsen van nationale parken getraind worden om toeristen in wezenlijk contact te brengen met de natuur. In Nederland nam zij het initiatief tot een soortgelijk programma genaamd ‘NatuurWijs’ om schoolkinderen weer echt in contact te brengen met de natuur. Naast de activiteiten rondom deze projecten geeft zij lezingen en cursussen. Irene van Lippe-Biesterfeld heeft een groot aantal boeken geschreven waaronder ‘Dialoog met de natuur’, ‘Aarde ik hou van jou’, ‘Leven in verbinding’ en meest recent ‘Bergplaas – een verhaal’.

Vice-voorzitter

Matthijs Schouten

Prof. dr. Matthijs Schouten studeerde biologie, Keltische taal- en letterkunde, vergelijkende godsdienstwetenschappen en Oosterse filosofie. Na zijn studie werkte hij geruime tijd in Ierland; hij verrichtte daar onderzoek aan hoogvenen en voerde er tevens een campagne ter bescherming van veengebieden. Hij is sinds 1992 verbonden aan Staatsbosbeheer. Bovendien is hij emeritus hoogleraar Natuur- en Landschapsbescherming aan de universiteiten van Cork en Galway (Ierland) en bijzonder hoogleraar in Natuurbeheer en Plantenecologie aan de Wageningen Universiteit. Sinds zijn studietijd heeft hij zich verdiept in de rol die natuur speelt in het menselijk denken en hij publiceerde hierover onder meer het boek ‘Spiegel van de natuur; het natuurbeeld in cultuurhistorisch perspectief’. Recentelijk verscheen ‘Het andere en het eigene; onze relatie met natuur en landschap’.
Penningmeester

Albert Jan Slomp

Albert Jan Slomp is penningmeester van NatuurCollege. Hij heeft algemene economie gestudeerd en is inmiddels meer dan 25 jaar actief in diverse management en financiële functies. Respect voor medemens en leven in verbondenheid met de natuur zijn belangrijke waarden voor Albert Jan. De afgelopen jaren heeft hij zich ontwikkeld als veranderkundige. Zijn passie is het ontwikkelen van verandervermogen in een werkomgeving. Bij het begeleiden van transities stelt hij juist de persoonlijke ontwikkeling centraal. In zijn werk, waar de focus ligt op organisatieontwikkeling en persoonlijk leiderschap, talentontwikkeling, vitaliteit en bevlogenheid, heeft hij ervaren hoe zeer het wereldbeeld van mensen afhangt van de relatie met de natuur. Het integreren van dit inzicht in beslissingen en beleid ziet hij als zijn uitdaging.

Bestuurslid

Peter Blom

Peter Blom was werkzaam bij Triodos Bank sinds de oprichting van de bank in 1980 en vele jaren de CEO en voorzitter van de Raad van Bestuur (tot 21 mei 2021) Vanaf 1 september 2021 is hij lid van de Raad van Commissarissen van de Nederlandsche Bank. Hij is oprichter en van de Global Alliance for Banking on Values, een wereldwijde organisatie van meer dan 65 duurzame banken in 2009 en 12 jaar de Chair of the Board. Hij is met Klaas van Egmond en Herman Wijffels oprichter van het Sustainable Finance Lab en daar nu co-voorzitter. Tot slot is hij voorzitter van de Raad van Toezicht van MVO Nederland, bestuurs(lid) van de Club van Rome, voorzitter van het CPC (Toezichtorgaan CPB), voorzitter van de Raad van Toezicht van BD Grondbeheer en penningmeester van het bestuur van de Stichting Praemium Erasmianum (Erasmus Prijs).

Bestuurslid

Willem Ferwerda

Willem Ferwerda studeerde tropische ecologie en milieukunde in Nederland en Colombia. Hij is directeur en oprichter van Commonland, een organisatie die lange termijn en grootschalige landschapsherstelprojecten ontwikkelt met boeren, natuurorganisaties en bedrijven lokaal, en bedrijven en investeerders internationaal. Hij heeft hiervoor het ‘4 returns framework’ voor een gebiedsgerichte aanpak ontwikkeld: elk te herstellen gebied resulteert in vier ‘returns’; inspirationele, sociale, natuur en financiële returns. Commonland is actief in meer dan 15 landen, waaronder Nederland waar het Wij.Land en het netwerk Voor de Oogst van Morgen heeft opgezet. Van 2000-2012 was hij directeur van het Nederlandse kantoor van de IUCN (International Union for Conservation of Nature). In deze periode zette hij o.a. een internationaal natuurbehoudprogramma op, dat 1500 projecten heeft gefinancierd. In 2005 richtte hij Leaders for Nature op, een internationaal bedrijven netwerk om biodiversiteit op de agenda te zetten. Het resulteerde o.a. in een open brief van 80 CEO’s aan de overheid in 2006, hetgeen leidde tot een akkoord over biodiversiteit tussen de IUCN-lid organisaties en werkgeversorganisatie VNO-NCW. In 2016 werd hij door dagblad Trouw uitgeroepen als de nummer 1 van Duurzame 100. In 2019 ontving hij de Groeneveldprijs voor duurzaam landschapsbeheer. Ferwerda is onder meer executive fellow Business & Ecosystems aan de Rotterdam School of Management – Erasmus Universiteit en speciale adviseur van de IUCN Commission Ecosystem Management (Zwitserland) en bestuurslid van Future for Nature foundation.

Bestuurslid

Klaas van Egmond

Prof. ir. Klaas van Egmond is als emeritus hoogleraar Milieukunde en Duurzaamheid verbonden aan de Universiteit Utrecht. Voordien was hij directeur Milieu van het RIVM en directeur van het Milieu- en Natuurplanbureau (thans PBL) en actief in adviserende en bestuurlijke functies ondermeer als kroonlid van de SER en (nog steeds) als bestuurslid van het NatuurCollege. Hij heeft zijn aanvankelijke natuurwetenschappelijke benadering van de milieu- en duurzaamheidsproblematiek steeds verder uitgebreid naar de sociaal-culturele en (als mede- initiatiefnemer van het Sustainable Finance Lab) de financieel-economische aspecten.

Bestuurslid

Ama van Dantzig

Ama van Dantzig (Ghana/Nederland) verdeelt haar tijd tussen Accra and Amsterdam en bouwt daarmee bruggen tussen ogenschijnlijk tegenstrijdige werelden. Vanuit lokale ervaring in verschillende Afrikaanse landen en internationale gemeenschappen, heeft zij leren vertrouwen in de capaciteit van mensen om inheemse oplossingen te bieden voor de uitdagingen van onze tijd. Variatie is wat het leven vormgeeft. Na haar studie aan de University College Utrecht heeft ze een master afgerond in International Development Studies aan de Universiteit Utrecht met werkervaring vanuit verschillende thema’s zoals water en gezondheid, gender, kunst en cultuur, agrarische transitie en voedselprogramma’s binnen het scholen. Ama was medeoprichter van Dr. Monk, een internationaal agentschap voor sociale innovatie. Op dit moment werkt ze aan een nieuw type kerkgenootschap voor duurzaamheid voor een eerlijker, schoner en mooiere wereld en samenzijn.
Bestuurslid

Damaris Matthijsen

Damaris is oprichtster van Economy Transformers vanuit een diep verlangen een bijdrage te leveren aan het vormgeven van onze economie en samenleving in nieuwe structuren op zo’n manier dat we werkelijk mens- en Aardewaardig met elkaar om kunnen gaan.

In 2011 ontwikkelden de Economy Transformers de zes sleutels voor transformatie afgelezen aan de praktijk van de radicale vernieuwers; Ik ben, Waarde, Eigendom, Organisatie, Relatie en Aarde. Nu is Economy Transformers uitgegroeid tot een school voor ondernemers die zoeken hoe zij met hun initiatief/bedrijf bij kunnen dragen aan deze nieuwe samenleving. Damaris verzorgt trainingen op het gebied van het vernieuwen van het eigendom van grond en kapitaal en het vernieuwen van onze arbeidsverhoudingen in een DeelGenootschap.

Daarnaast is ze schrijver van het boek Vrij, Gelijk & Samen en begeleid ze bedrijven en praktijkgroepen om tot in de juridische structuren nieuwe kapitaal en eigendomsverhoudingen vorm te geven. Daarbij is het uitgangspunt telkens ‘zo binnen- zo buiten’. Persoonlijke ontwikkeling en onze relatie met onszelf, de natuur en elkaar beter leren begrijpen is nodig om het aan de buitenkant in structuren anders vorm te geven. Economy Transformers noemt dit sterrenwerk (waar wil je naar toe, wat wil je doen, hoe begrijpen we mens en wereld) en aardewerk (het aangaan van de pijn, het verleden). Deze processen gaan in al hun trainingen hand in hand. Zij ziet het als haar roeping de vrij-gelijk-samenleving in Nederland en daarbuiten een stap dichterbij te brengen.

Kernteam

Directeur

Paul Roncken

Dr. ir. Paul Roncken BNT is directeur van het NatuurCollege. Opgeleid als landschapsarchitect en gepromoveerd op een hedendaagse interpretatie van de ervaring van het sublieme in het landschapsontwerp. Ruim 20 jaar verbonden aan Wageningen Universiteit bij de leerstoelgroep landschapsarchitectuur als docent en onderzoeker en tussen 2015 en 2023 in functie als Provinciaal Adviseur Ruimtelijke Kwaliteit (PARK) van de provincie Utrecht waar hij de provincie op verzoek of op eigen initiatief adviseert over trends en ruimtelijke ontwikkelingen in landelijk en stedelijk gebied. Vanuit zijn eigen ontwerppraktijk is hij als curator actief bij kunst in de openbare ruimte en het landschap. Hij publiceert regelmatig via artikelen, boeken en lezingen.
Kernteam

Lian Kasper

Ir. Lian Kasper is programmamaker onderwijs bij het NatuurCollege. In 2013 afgestudeerd aan de Wageningen Universiteit met een scriptie over maatschappelijk draagvlak voor ecosysteemherstel. Tijdens haar onderzoek naar de betrokkenheid én weerstand van lokale partijen werd ze gegrepen door het culturele en psychologische aspect van betrokkenheid bij de natuur.
Nu biedt ze als programma-maker, trainer en coach transformatieve ervaringen in de natuur, die de basis vormen voor een regeneratieve, natuur-inclusieve cultuur. Ze werkt samen met onder andere de WUR, Staatsbosbeheer, Breda Hogeschool aan programma’s over de relatie tussen mens en natuur en over duurzaam leiderschap in tijden van (klimaat-) onzekerheid. Jaarlijks organiseert ze de iWeek: een jaarlijks keuzevak bij de WUR over ‘regeneratieve cultuur’.
Kernteam

Bas Pedroli

Dr Bas Pedroli is programmamaker onderzoek bij het NatuurCollege. Hij is een gedreven onderzoeker en projectleider op het gebied van landschapskwaliteit en -identiteit. Hij heeft grote interesse in visie-ontwikkeling op het veranderende landschap, samen met de direct betrokkenen. Als zelfstanding adviseur (onder de vlag van JustLandscape) zet hij zich enthousiast in voor het ondersteunen van beleid voor landschapsplanning en natuurbehoud vanuit het perspectief van de eigenheid van het landschap, zoals dat wordt waargenomen en beleefd door de mens, in vele landen van Europa. Bas Pedroli heeft een grote projectervaring op dit gebied, en heeft hierover in vele publicaties en boeken geschreven. Hij is tevens extern universitair hoofddocent bij de leerstoelgroep Landgebruiksplanning van Wageningen Universiteit.
Kernteam

Reineke van Tol

Ir. Reineke is docent en onderzoeker bij de vakgroep Bos en Natuurbeleid (FNP) aan de Wageningen Universiteit. Na een bachelor Future Planet Studies (UvA, 2014-2017) en een master Forest & Nature Conservation (WUR, 2017-2019), is ze aan de WUR momenteel bezig met haar promotieonderzoek naar relationeel onderwijs in en met de natuur. Natuur College is hierin een belangrijke partner. Haar onderwijs en onderzoek is gericht op mens-natuur relaties en specifiek op natuurverbinding, perspectieven op natuur en reflectie op wie wij zijn als mens in de natuur. Ze zoekt naar onderwijsvormen waarbij de natuur onderdeel is van het klaslokaal en waar studenten kunnen verbinden met en reflecteren op (zichzelf in) de natuur. In het kader van haar promotie en de zoektocht naar deze relationele leervormen heeft ze in samenwerking met Natuur College de zomercursus Wild Perspectives opgezet voor studenten in Wageningen. Daarnaast is Reineke bestuurslid bij stichting Living Landscapes, actief buitensporter, bosbader en (hobby) (moes)tuinier.

Kernteam

David Benjamin de Winter

Ir. David de Winter ondersteunt het NatuurCollege op belangrijke momenten. Hij is geo-psychiater in opleiding. Conceptueel denker, geograaf, creatief ondernemer. Msc Klimaatwetenschappen en choreograaf van het planetaire transformatiepatroon. Contextueel zeer verbonden met Noord-Holland, Amsterdam, Nederhorst den Berg, Hilversum, Hoorn en Wageningen. Gepassioneerd over ecosysteem vertalen naar brood en spelen. Dichter. Clown en oprichter van het kritisch/satirisch onderzoeksplatform ‘The Jester’. Mytholoog en novice in de religiewetenschappen. All-rounder in het samenstellen van natuurfilosofische collages en colleges. Oprichter en exploreler van de Rurale Universiteit Wageningen (RUW). Ontdekkern is omdenken. Linguist. Ik mag het allemaal meemaken. Viraal. Pagaan.

PS. Ik Ben opgenomen in het topklasje van Elon Musk. Psssst. ‘Niemand’ mag daar wat over weten.

Kernteam

Akkie Bosje

Akkie Bosje BA is creative director. Ze studeerde aan de Rietveld Academie als grafisch ontwerper en liep stage bij de Toonder Studio’s, 2d- en 3d animatie. De basis van haar multi media kennis. Al ruim 30 jaar heeft ze het voorrecht te werken met vooraanstaande waarde gedreven, optimistische initiatieven en opdrachtgevers, groot en klein. Variërend van cultuur, onderwijs, verander startups tot (semi)overheid. Allemaal verbonden door een drive om de wereld bewuster, vriendelijker en mooier te willen maken. Goed zorgen voor elkaar en de wereld vindt ze belangrijker dan ooit. Ze houdt van een goede uitdaging, sport, film, poëzie en persoonlijk contact. Gedreven. Een denker en maker.
Kernteam

Annet Tromp

Annet Tromp is inhoud-ontwikkelaar en heeft een achtergrond als professional in zorg, welzijn en onderwijs. Zij is vanuit persoonlijke behoefte aan realistische bezieling, de Natuur ingetrokken. Zij heeft hierin, zelf en samen met mensen uit diverse domeinen, nieuwe ervaringen en kennis opgedaan en haar plaats gevonden als ‘Natuurintervisor’. Intervisie met Natuur is het, telkens opnieuw, verkennen van onze plaats in het midden tussen ‘zijn en vormgeven’ in relatie met Natuur. Als zodanig is zij buiten, bij voorkeur open en gelijkwaardig, betrokken bij het ontdekken van en uitdrukking geven aan onze altijd aanwezige verbinding in persoonlijke, maatschappelijke en ecologische relaties. Annet onderzoekt ‘het natuurlijk ervaringsvermogen’ van mensen en de mogelijk essentiële betekenis van dit integrale vermogen voor onze beleving en wijze van samenleven met Natuur.
Kernteam

Jeroen Sleijffers

Jeroen Sleijffers is kwartiermaker voor het symposium ‘Bos, Natuur en Houtbouw’ (2023). Hij is bosbouwer (Wageningen Universiteit, 2001) en onderzoekt voor NatuurCollege welke plek het bos heeft en zou moeten hebben binnen ons eco(nomisch)systeem. We zijn afhankelijk van maar stellen ook stellen eisen aan het bos dat vanuit de wetenschap als een levend organisme wordt (her)ontdekt.

Direct na zijn studie heeft Jeroen een aantal jaar bij lokatietheatergroep The Lunatics gewerkt. Daarna vertrok hij naar Kenia om de ontwikkelingsorganisatie Pamoja Child Foundation te ondersteunen. Weer terug in Nederland was hij werkzaam bij de grootste importeur van biologisch groente en fruit (Eosta) en vervolgens zes jaar als zelfstandig ondernemer (Solid Organic Link) met als specialisatie de import van biologisch groente en fruit uit Zuid-Europa. Ethisch zakendoen was en is altijd zijn uitgangspunt. In het verlengde hiervan is Jeroen zich met (onderzoeks)projecten in het kader van bos en bomen gaan bezighouden.